Verslag Nationaal Deelmobiliteitscongres

Maandag 14 oktober 2024 was een bijzondere dag voor iedereen die betrokken is bij deelmobiliteit in Nederland. Het eerste Nationale Deelmobiliteitscongres, georganiseerd door het Nationaal Programma Natuurlijk!Deelmobiliteit, bracht 300 deelnemers uit verschillende sectoren samen in De Rijtuigenloods te Amersfoort. Doel van de dag: bijdragen aan het versnellen van deelmobiliteit in Nederland. Ambtenaren, bestuurders, aanbieders, woningbouwcorporaties, adviesbureaus en projectontwikkelaars gingen met elkaar in gesprek om concrete stappen te zetten en complexe uitdagingen te bespreken. 

Drie stellingen, levendige discussies 

De dag begon met een plenair programma. Onder leiding van dagvoorzitter Ananda Groag gaven Lot van Hooijdonk (gemeente Utrecht), Frans Hamstra (gemeente Steenwijkerland), Paul van Merrienboer (Check), Karen van den Boom (The Sharing Group), Michiel Cuppen (Greenwheels) en Maarten van Biezen (Natuurlijk!Deelmobiliteit) hun kijk op de huidige stand van zaken en de toekomst van deelmobiliteit. Dat deze zij aan de hand van drie prikkelende stellingen:

• Het huidige groeitempo van deelvervoer is voldoende. 

• Zonder financiële steun van de overheid, kan de ambitie voor deelvervoer niet worden gerealiseerd. 

• Deelmobiliteit in kleine kernen is niet levensvatbaar. 

De bestuurders en directieleden op het podium hielden per stelling een vlammend betoog, waarna de deelnemers aan de vele gesprekstafels met rode en groene vlaggen hun mening gaven. Dit leidde tot levendige discussies, bijvoorbeeld over het al dan niet financieel ondersteunen van deelmobiliteit. Waar de één het niet ziet gebeuren zonder overheidssteun, geloofde de ander dat de sleutel ligt in bewustwording en gedragsverandering bij gebruikers.

Daarnaast spraken de deelnemers onder meer over hoe deelmobiliteit een aanvulling kan zijn op openbaar vervoer en wellicht zelfs kan fungeren als een soort “nutsvoorziening”. Het thema financiering kwam vaak aan bod, vooral in relatie tot deelmobiliteit in landelijk gebied en middelgrote gemeenten. Verder was er in de gesprekken veel aandacht voor het belang van effectief en samenhangend beleid om het gebruik van deelmobiliteit verder te stimuleren. 

Deelsessies 

De twee rondes met deelsessies waren het hart van het congres, waar deelnemers in kleinere groepen dieper in gingen op specifieke thema’s. Hier zijn enkele opvallende sessies: 

• Lessen uit Casusboek deelmobiliteit in gebiedsontwikkeling. Experts van betrokken kennispartners duidden het onlangs gepubliceerde Casusboek. Hierin staan praktijkervaringen, dilemma’s, kaders en lessen uit 35 onderzochte gebiedsontwikkelingsprojecten centraal. 

• De waarde van data voor toekomstbestendige deelmobiliteit. In deze sessie deelden de gemeenten Groningen en Rotterdam hun ervaringen met het gebruik van data om beleidsbeslissingen te onderbouwen en de kwaliteit van de openbare ruimte te waarborgen. De gebruikscases gaven inzicht in hoe data kan bijdragen aan de ontwikkeling van deelmobiliteit. 

• Bewonersinitiatieven in de spotlights. Deze sessie richtte zich op bewonersinitiatieven die gezamenlijk mobiliteit delen. Er werd gekeken naar verschillende projecten door het hele land, waarbij best-practices en succesverhalen werden gedeeld. Dit bracht een gevoel van gemeenschap en samenwerking naar boven, wat cruciaal is voor het succes van deelmobiliteit. 

• Overlast van deelmobiliteit: hoe gaan we het tegen? Hier werd de problematiek van de verrommeling van de openbare ruimte door deelmobiliteit besproken. Met praktijkvoorbeelden van het plaatsen van deelmobiliteitshubs en de eerste resultaten van deze initiatieven, werd duidelijk dat er al oplossingen worden gevonden voor de uitdagingen die deelmobiliteit met zich meebrengt. 

• Deelmobiliteit als publieke mobiliteit. Geert Kloppenburg maakte in zijn deelsessie glashelder dat er nog veel meer potentie voor de deelfiets is. Bijvoorbeeld door deze gratis aan te bieden voor reizigers die hun auto op een P+R locatie parkeren.  

Alles nog eens rustig nalezen? Dat kan! De PowerPoint presentaties van de deelsessies kan je terugvinden op deze pagina. 

Deelawards 2023 en wrap-up 

Naast het plenaire gedeelte en de deelsessies werden op het congres ook de Deelawards 2023 uitgereikt door Natuur & Milieu. In de verschillende categorieën gingen de gemeenten Utrecht, Nijmegen en Rijswijk én het buurtinitiatief Haren naar huis met de prijzen. Haren, een dorp waar autodelen een flink succes is geworden, werd geprezen om hun inzet en vermogen om anderen te inspireren. 

De dag werd afgesloten met een indrukwekkende wrap-up van spoken word artiest Atta de Tolk, die met zijn krachtige woorden de kern van de dag prachtig samenvatte. Hij sloot af met een duidelijke boodschap: de toekomst van mobiliteit is gedeeld—en we zijn klaar voor de volgende stap. 

Je kunt de voordracht van Atta hier teruglezen.  

Feedback van deelnemers 

Deelnemers reageerden enthousiast op dit eerste Nationale Deelmobiliteitscongres. “Het was een interessante middag, vol met tafelgesprekken en discussies over deelmobiliteit. Ik ging met een hoop inspiratie weer naar huis,” zei een deelnemer. Een ander benadrukte: “Het delen van ervaringen en best practices maakt het zo waardevol. We kunnen echt van elkaar leren.” En: “Je kon geen meter lopen of er rolde een nieuwe actie uit.” Dat typeert goed hoe het congres ook een plek was waar concrete plannen werden gesmeed. 

Conclusie 

We kijken terug op een succesvol eerste Nationale Deelmobiliteitscongres. Met inspirerende sprekers en waardevolle discussies over complexe onderwerpen. In een energieke en optimistische sfeer. De uitwisseling van ideeën en ervaringen zal hopelijk bijdragen aan de verdere versnelling van deelmobiliteit in Nederland. Zonder omweg naar deelmobiliteit! 

Bekijk hieronder de foto’s (📸 Jelle van der Zanden, Astrolads)